Werken vanuit inhoudelijke drijfveren. Dat typeert de vrouwen die deelnemen aan de activiteiten van Topvrouw.nl. Prachtig. En tegelijkertijd kwetsbaar. Vooral omdat je nooit ‘klaar’ bent. Je kunt altijd weer een volgende stap zetten of iets verbeteren. Collega’s laten dingen gaan die jij belangrijk vindt en dan oppakt.
Verantwoordelijkheidsgevoel is mooi. Maar in een overmatige rol wordt het een energievreter. En waar eindigt je verantwoordelijkheid? We merken dat veel vrouwen daarmee stoeien. Ook Natasha, een advocaat gespecialiseerd in arbeidsrecht, stoeide hiermee. Bij de begeleiding van haar maakte ik kennis met de term ‘parentificatie’.
Parentificatie is het verschijnsel dat kinderen de ouderrol op zich nemen
in situaties waarin de ouders dit zelf niet willen of kunnen.
Het kind zorgt voor de ouders in plaats van andersom.
‘Zorgen voor’ kan gaan over praktische handreikingen of emotionele ondersteuning,
maar het kan ook gaan over de verwachtingen die ouders van hun kinderen hebben.
(Mariska Kamphuis, Te vroeg volwassen ISBN 978 90 8953 245).
Situatie thuis
Natasha was 14 toen haar vader kanker kreeg. Haar moeder was zelf oncoloog en stortte zich volledig op de medisch-technische kant van de ziekte. Natasha vond dat vanzelfsprekend. Zij pakte thuis de huishoudelijke taken op. Dat waardeerden haar ouders enorm. Eigenlijk dus niets bijzonders. Dat vond en vindt Natasha nog steeds.
Situatie werk
Als advocaat begeleidt zij medewerkers die vanuit een burn-out situatie afscheid moeten nemen van hun werk. Omdat deze mensen weinig energie hebben, pakt zij veel werk van hen over. Logisch voor haar. En toch put het haar enorm uit. Dat maakte me nieuwsgierig. Ik zag namelijk wel parellellen tussen haar werk op dit moment en haar thuissituatie in de periode dat haar vader ziek was. Dit resulteerde is een zoekproces van Natasha en mij dat leidde naar de term parentificatie.
Parentificatie
Tijdens het ziekteproces van haar vader pakte Natasha niet alleen huishoudelijke taken over, maar ook emotionele taken. Haar moeder was niet in staat haar vader emotioneel te ondersteunen. Ze bleef zich concentreren op het technische aspect. Omdat haar moeder dat niet deed, pakte Natasha dit op. Haar vader sprak zijn onmacht wel naar Natasha uit, niet naar haar moeder. Haar moeder sprak haar frustraties wel uit naar Natasha, niet naar haar vader. En in zo’n situatie is er dus geen aandacht voor de emoties van Natasha. Zij was in deze situatie niet meer het kind, dat emotionele steun kreeg van haar ouders. Zij was het kind dat de ouderrol oppakte, omdat haar ouders daartoe niet in staat waren.
Terug naar haar werk
Ook in haar werk ging zij verder dan de arbeid juridische taken te vervullen voor haar cliënten. Onbewust voelde zij zich ook verantwoordelijk voor hun welzijn. En daar zat haar energielek. Nu we dit helder hadden, zijn we gaan zoeken hoe we dit overmatig verantwoordelijkheidsgevoel zouden kunnen keren. Daarover schrijf ik de volgende keer.
Mijn vraag aan jou
Voor nu is mijn vraag aan jou, als je ook last hebt van een overmatig verantwoordelijkheidsgevoel, om na te gaan waardoor dit komt. Bij Natasha was het een heel heftige situatie. Dat hoeft niet altijd zo te zijn. Het kan ook heel subtiel gebeuren. Voorbeelden:
- Marieke was tweede in haar gezin. Haar oudere broer had gezondheidsproblemen. Onbewust heeft dit invloed op haar gehad. Om haar ouders niet meer te belasten, is zij altijd gehoorzaam geweest. Zij mochten het niet zwaarder in het leven krijgen door Marieke. Gevolg is nu dat Marieke het lastig vindt om zichzelf en haar behoefte centraal te stellen.
- Jacqueline’s ouders maakten wel eens ruzie. Zij ging dan met haar twee kleinere zusjes buiten spelen en probeerde op deze manier te zorgen dat haar zusjes geen last hadden van de ruzie. Als er nu op haar werk spanningen zijn, probeert Jacqueline om alles zo snel mogelijk weer harmonieus te krijgen. Ook als dit ten koste gaat van haar eigen werkplezier.
Beide situaties zijn op het eerste gezicht niet heel bijzonder. En toch heeft het overmatige verantwoordelijkheidsgevoel veel invloed op het persoonlijke en professionele leven van Marieke en Jacqueline. Door er met hen op deze manier naar te kijken, kregen zij zicht op het energielek dat zij wel voelden.
Herken jij dit en waar zit dat bij jou? Lees in mijn volgende artikelen mijn tips om aan de slag te gaan met overmatig verantwoordelijkheidsgevoels.
Succes met jouw zoekproces!
Warme groet,
Margreet
Oprichter van Topvrouw.nl
PS Mocht je erg geraakt zijn door dit artikel, voel je vrij om contact op te nemen. Klik hier voor gratis kenninsmakings-/intakegesprek. Bij dit type vraagstukken past een individuele benadering namelijk beter dan een groepsprogramma. Informatie over een individueel traject vind je op de volgende webpagina. topvrouw.nl/individueel-programma.
