Petra was perplex toen ze hoorde dat ze niet voor promotie in aanmerking kwam

Een paar maanden geleden belde Petra mij. Of ik ook vrouwen coachte die het niet lukt om promotie te maken. Toen ik doorvroeg vertelde zij mij haar verhaal. Ze is accountant bij een middelgroot accountantskantoor. Ze voldoet aan alle criteria die in het functiehandboek staan om junior manager te worden, de eerste stap naar het partnerschap. Vol vertrouwen ging ze dan ook naar het gesprek met de voorzitter van de maatschap. Daar kreeg ze echter te horen dat het dit jaar niet zou lukken.

Er vielen woorden als ‘economisch slechte tijden, stevige acquisiteurs nodig, nu niet het juiste moment’. Als ze het in haar eigen woorden vertaalt, vindt hij haar inhoudelijk erg goed maar mist ze een aantal eigenschappen. Ze is volgens de voorzitter nog niet stevig genoeg om potentiële klanten binnen te halen en daarmee omzet te genereren. Hij ziet het haar in ieder geval nog niet doen.

Herken jij deze situatie? Voel jij dan ook dat je tranen opeens boven komen? Petra in ieder geval wel. Ze barstte in tranen uit. Iets wat haar nog nooit was overkomen op haar werk. En omdat zij hiervan baalde, voelde ze zich helemaal een loser.

Wat kun je nu het beste doen als je in zo’n situatie verzeild raakt.

Tip 1 Neem een time-out

Vrouwen worden vaak eerder emotioneel geraakt dan mannen. Als je weet dat het normaal is en als je dat kunt accepteren, kun je je ook voorbereiden op een dergelijke situatie. Voel je dat je emoties omhoog komen, dan kijk je op welke manier je het gesprek kunt stopzetten. 

Zorg dat je een zin klaar hebt voor dit soort situaties. Bijvoorbeeld:

  • Ik bemerk dat dit me erg raakt. Ik wil graag op een ander moment dit gesprek voortzetten.
  • Op deze boodschap was ik niet voorbereid. Ik wil hierover nadenken en graag op een ander moment terugkomen. Mag ik een nieuwe afspraak maken?

Het is in ieder geval belangrijk dat je niet hoeft na te denken over deze zin. Want als je emotioneel geraakt bent, is denken namelijk heel lastig.

Tip 2 Neem je emoties serieus

Je emoties zijn een bron van informatie. Probeer deze informatie te achterhalen. Maar mijn advies is dat niet in je werksituatie te doen maar in je privéomgeving. Dit kan je doen door met andere mensen te praten of door het van je af te schrijven. Probeer in ieder geval te achterhalen wat je zo enorm raakt. Blijf jezelf de vraag stellen ‘Waarom raakt mij dit nu zo?’ Houd de antwoorden zo dicht mogelijk bij jezelf.

Bij Petra hebben we dit tijdens een coachingsbijeenkomst gedaan. Eerst was ze alleen maar boos op de voorzitter en zat ze vol verwijten. Uiteindelijk kwam naar boven dat voor haar de essentie is dat zij zich onrechtvaardig behandeld voelde. Tijdens het spel werden opeens eenzijdig de spelregels veranderd.

Door deze essentie te pakken, kwam er rust in haar. Ze begreep waarom ze geraakt was.

Tip 3 Bereid het vervolggesprek goed voor, voorkom verwijten

Samen hebben we het vervolggesprek goed voorbereid. De eerste zinnen heeft ze op papier gezet.

‘Tijdens het vorige gesprek verraste u mij met de boodschap dat ik niet in aanmerking kwam voor promotie. Zoals u merkte, raakte mij dit zeer. (‘Geen sorry zeggen’) Ik vind het namelijk heel belangrijk dat ik me blijf ontwikkelen en daarom ambieer ik een functie als junior manager. Naar mijn idee voldoe ik aan alle criteria die er zijn voor deze functie. U heeft echter aangegeven dat dit niet het geval is. Ik zou het zeer op prijs stellen als u zou willen aangeven aan welke criteria ik nog niet voldoe en hoe ik in de komende periode hieraan kan werken.’

Valt het op dat ze het woord ‘onrechtvaardig’ niet in de mond neemt? Ze besefte dat het geen zin had haar gelijk te halen. Het was haar pijnpunt, niet die van de voorzitter.

Hoe dit afliep: de voorzitter beloofde haar de criteria op papier te zetten. Hij vond het reëel dat zij dit vroeg. Na twee weken kwam hij bij haar langs. Het lukte hem niet om iets op papier te zetten. Het was alleen een gevoel bij hem. Door haar vraag, besefte hij, had zij hem geconfronteerd met zijn vage criteria. Samen hebben ze toen gezocht naar momenten waarop zij kon oefenen met acquisitiegesprekken. Ik heb er alle vertrouwen in dat zij volgend jaar alsnog benoemd wordt.